| » Bilgisayar Terimleri - 4
 
 Audio Mixing: Mic-Mikser veya diğer bir ses miks cihazı kullanılarak 
değişik kaynaklardan bir audio trak yaratılması. 
 Audio Mixing: Mic-Mikser veya diğer bir ses miks cihazı kullanılarak 
değişik bir audio direkt olarak orijinalinin üstüne kaydedilir.
 
 Audio Track: Audio sinyallerini taşıyan video teybin bir bölümü.
 
 Audiospace (Audio alan) : Sesin özel bir etki yapabilmesi için 
çeşitlendirilmesi.
 
 Authentication: Doğrulama
 
 Authorware: Çok medyalı gösteriler yaratmak için kullanılanı ortaya 
çıkaran ve dahil edilmesi gereken video ve audio elemanlarının belirten 
geliştirilmiş yazılım programları.
 
 AutoCAD 12-13: Çizim ve tasarım işlerinin ana kaynağı olma özelliğini bu 
yeni versiyonunda da koruyor. İşlevselliği daha da artırılarak, kullanım 
kolaylığında önemli mesafe alınmıştır.
 
 Autorec sonser: Ses kaydını en doğru seviyesinde gerçekleştiren 
algılayıcı. Bu düğmeye basıldığnda müzik kaynağı 7 saniye kadar incelenir ve en 
doğru kayıt seviyesi belirlenir.
 
 Aux: Yardımcı elemanlar; müzik setine TV, kompackt disk, video ya da bir 
başka müzik kaynağının bağlanabildiği soket.
 
 AVC : Otomatik volum kontrolu (Volum= alçak frekans sinyalinin 
büyüklüğü).
 
 AVI: Ses ve Video özelliklerinin bir arada kullanılabildiği dosyalar. 
Window's un Medya Aygıtı öğesi üzerinden ulaşılabilir.
 
 AWK: Unix'in özelliklerini de taşıyan oldukça güçlü bir "yığın dilidir." 
Awk, Unix kabuğunun dosya işleme arabirimlerine, "C" benzeri yapısal programlama 
gibi bir çok ilave getirir.
 
 Axis: Uzunluğu ölçümü veya konumların tesbiti için başvurulan sabit bir 
hat.
 
 BACKBONE: Büyük veri kapasitesine sahip bir ağı besleyen hızlı bir hat 
veya bir seri bağlantıdır. Omurga
 
 Back up: 1- Data disketlerinin 2. kopyası veya tahrip olma, kaybolma 
olasılıklarına karşı yapılan yedekleme işlemi.2- Esas elemanın işlemi 
tamamlayamaması halinde işlemi tamamlamak için kullanılan yedekleme.
 
 Background: Fon, zemin, geri plan, görüntünün arka planı.
 
 Backlight Correction: Video kamerada arkadan gelen ışığı ayaralayacak 
objenin karanlık görünmesini önleyen sistem.
 
 BACKLINKING: Backlinking, Lycos tarama servisi tarafından düşünülmüş 
zekice bir özelliktir. Hiçbir Web servisi sizi başka servislere bağlayıp sonra 
unutumak istemez. Bu yüzden Lycos, sizi başka bir servise bağladıktan sonra geri 
dönebilmenizi sağlayan bir sistem geliştirmiştir.
 
 BACKGROUND: HTML özgün Web sayfaları hazırlamanız için beğendiğiniz 
resimleri arkafon olarak kullanmanıza izin verir. HTML 3.0'ı destekleyen tüm Web 
tarayıcıları sayfanızın arka fonuna koyduğunuz resmi görüntüleyebilir. Bunu 
yapmak için BODY tanımının hemen yanına BACKGROUND tag'ını eklemelisiniz. Mesela 
"duvar1.gif" isimli bir resmi arka fon yapmak için aşağıdaki satır yazılmalıdır
 
 Bağlantı noktası: Sisteme dışarıdan gelen bilgi paketlerinin her birinde 
hangi bağlantı noktasına gideceği bilgisi vardır. Sistem dahilindeki bağlantı 
noktalarının herbirinde bir iletişim yazılımı çalışmaktadır. Gelen paket işlem 
yapılmak üzere bu bağlantı noktasına, dolayısıyla ilgili uygulamaya aktarılır. 
Aktarma Kontrol Protokolü (Transmission Control Protocol).
 
 BANDWIDTH: Bandwidth bir aygıtın algılayabileceği elektrik frekans 
alanıdır. Bu terim, iletişim teknolojisinde bir taşıma ölçüsü olarak kullanılır. 
Bu terim Internet'teki anlamı ise, belirli bir sürede ne kadar bilgi akışı 
sağlandığıyla ilgilidir.
 
 Bandwidth: Bir kanalın ya da devrenin veri iletme oranı veya iletişim 
kapasitesi ölçüsü.
 
 Bant genişliği : Belli aralıklardaki en büyük ve en küçük değer 
arısındaki fark.
 
 Barkovizyon: Video dahil, bilgisayardan aldığı tüm sinyalleri perdeye 
yansıtabilen bir projeksiyon sistemidir. Görüntü kalitesi LCD'lere oranla daha 
yüksektir. Prezantasyon büyük bir salonda geniş bir kitleye verilecekse 
kullanılır. Tasarımın içinde video yer alıyorsa ve büyük perdede kaliteli bir 
görüntü isteniyorsa barkovizyon kullanmak gereklidir.
 
 BASIC: Kelimelerinin ilk harflerinden oluşan, ilk defa DARMOUNTH 
kolejinde geliştirilen en basit bilgisayar programlama dili.
 
 Battery pack: Bakınız Power pack.
 
 Baud Rate: Bilgisayar kontrollu sistemlerde seri hatlar üzerindeki bilgi 
akış hızı birimi.
 
 Baud : Bilgi işleme hızı birimi. Bir saniyede gelen bilgi sinyallerinin 
değeri baud olarak hızı verir. Tipik baud değerleri 110, 300, 1.200, 2.400, 
4.800, 9.600, 14.400, 28.800, 36.600.
 
 BBS: Kullanıcıların mesaj bırakabildikleri elektronik bülten panosu. 
Modem aracılığıyla bağlanılarak bilgi alışverişinde bulunulan on-line 
sistemlerin genel adı. Bilgisayarlı Bilgi Servisi olarak Türkçeleştirilmiştir. 
Bazı BBS'ler üyelik üzerine kurulmuşlardır.
 
 BCNU: (Be Seein You)Görüşürüz.
 
 Beta: A 1/2 inçlik video kaset ölçüsü. VHS'ye uymamaktadır.
 
 Beyaz sayfalar: Internet kullanıcılar hakkında temel bilgiler içeren bazı 
veri tabanlarını desteklemektedir. Bu veritabanlarında kişiler hakkında 
sorgulama yapmak mümkündür. Telefon defterine benzer bir işlev yerine 
getirdikleri için bunlara "beyaz sayfalar" (white pages) adı da verilmektedir. 
Knowbot, WHOIS.Bezier curvesManuel ortamda pistole cetveli ile 
oluşturabileceğiniz düzgün eğilimli hatların, bilgisayar ortamında 
oluşturulmasını sağlayan ve eğilimli noktalardan meydana gelen çizgiler.
 
 Binary: İkiliİkili düzen, örneğin 11001001.
 
 Binary File : (*.BIN) Makina koduna dönüştürülmüş dosya. Bir kaynak 
dosyanın, bir yüksek düzeyli dil derleyicisi (PMA, COBOL, FTN, PRG gibi) 
tarafından makina koduna dönüştürülmüş biçimi. Bu tip dosyalar, yükleyicinin 
giriş formatına uygun olarak düzenlenirler. Makina koduna dönüştürülmüş dosyalar 
olarak da isimlendirilirler.
 
 Binary system : 2 tabanına göre sayı sistemi veya ikili sayı sistemi.
 
 Binary: 1- İki ihtimalli bir durumla karşı karşıya kalmak.2- 10 tabanı 
verinin 2 sayısını taban olarak alan sayı sistemi. Binary sistemde sayılar 
yalnızca 0 ve 1 rakamlarından oluşur.
 
 Bit Map: Bir video ekranındaki her pixel, yoğunluk ve rengi oluşturan 
bit'leri tarafından kontrol edilir Pixel'ler gridi ile tam bir video ekranına 
bir bit map denilebilir.
 
 Bit: Binary rakamlardan biri. Bir bit, sıfır ya da bir değerini taşır. 
Bilgisayarın tanıdığı en küçük haberleşme birimidir.
 
 Bit: İletilebilen bilginin en küçük miktarı. Bir alfabetik karaketri, bir 
sayısal rakamı belirten ya da sinyallemeyi ve diğer fonksiyonları değiştiren bir 
kombinasyonu.
 
 Bit : 0 veya 1 rakamlarından oluşan tek bir sayısal birim.
 
 Bitmap: Sadece Siyah ve Beyaz'ın bulunduğu renk modu olan Bitmap'de, ara 
tonlar (%42 Siyah) olmaz. Bitmap modda kaydedilen dökümanlarda, beyaz piksel 
bilgisi kaydedilmediği için hem az yer kaplar, hem de resmin çağrıldığını 
programda beyazlar şeffaftır.
 
 Blend: Geçişme. Bir renkten diğerine, bir efektten diğerine, bir şekilden 
bir başka şekle vb. çeşitli geçiş metodlardır.
 
 Blur: Netsizlik. Gözleri arazalı olan bir insanın, gözlüksüz baktığında 
görebileceği ortam.
 
 BMP: Grafik formatı. Windows Paintbrush öğesi üzerinden ulaşılabilen 
dosya uzantısı.
 
 BNC: Sürgülü video fiş ve priz sistemi. Pin adı verilen fiş uçlarının 
sayısı önemlidir. Buna dikkat etmek gerekir. Ayrıca televizyonun arkasında 
bulunan prizler, kolay bağlantı yapılmasına imkan vermeyebilir. Evlerimizdeki 
TV'ler çoğunlukla kütüphane raflarına konulduğundan arkaya ulaşmak bazen 
imkansız olabilir. Bu nedenle bağlantı yerleri ön panelde olan TV cihazlarını 
tercih etmelisiniz.
 
 Boca M144EE: Her ortamda yüksek performans gösteriyor ve 14.400bps faks 
hızı sunan Boca modem, iyi bir fiyat/performans oranıyla dikkat çekiyor.
 
 BODY: HTML sayfalarında kullanılır. HTML sayfalarını oluşturan kodları 
barındıran "Başlık" ile "Son" arasındaki bölümdür.
 
 Bolean : İkili sayı sitemini bulan matematikçi.
 
 Booster: Güçlendirici televizyon sinyalini güçlendirmek görüntünün ve 
sesin daha kaliteli alınabilmesini sağlayan araç.
 
 Boot : Sistemin istenilen seviyeden işleme başlamasını sağlayan makine 
prosedürü. İlk birkaç talimat, bir giriş cihazından gelir ve bunlarla sistemin 
tamamının yüklenebilmesi sağlanır.
 
 BOT: Sohbet amaçlı bir IRC kanalı üzerinde dinleme ve cevaplama 
programları için oraya özgü (o kanalın jargonuna ait) terim.
 
 Bounce: Geri dönmeTeslimattaki bir hata yüzünden gönderilen postanın bir 
kısmının geri dönmesi.
 
 Boşluk şarjı : Anoda gerilim uygulanmadığında ve fleman ısıtıldığında 
katod etrafında biriken elektronların oluşturduğu küme.
 
 BPS : Bit per second (saniyedeki bit sayısı)
 
 Broadcast : Radyo ve TV yayınları (Yayın kalitesi).
 
 Browser: Bir ağ üzerinde, bilgiyi aramak, bulmak, görmek ve işlemek için 
grafik etkileşimli arabirime sahip uygulama yazılımı. Tarayıcı.
 
 BROWSER: World Wide Web üzerinde dökümanların transfer edilip 
görüntülenmesini sağlayan programlara "browser" adı verilir. Sakın Web 
tarayıcıların Netscape, MS, Internet, Explorer ve Mosaic'le sınırlı olduğunu 
sanmayın. http//www.browserwatch.com adresinde bir göz atın. İstemediğiniz kadar 
çok ve çeşitli tarayıcıyı bir arada bulacaksınız.
 
 Built-in: Cihazın içine yerleştirilmiş olan sistem veya başka bir cihaz.
 
 BBS: İlan Tahtası SistemleriElektronik mesaj hizmetleri veren, dosya 
arşivleri sunan, sistemi çalıştıranın ilgi alınına giren diğer hizmet ve 
aktiviteleri sağlayan bilgisayar ve üzerinde çalışan yazılıma BBS denir. BBS'ler 
şimdiye kadar hobi olarak kullanılıyordu. Fakat Internet'e bağlı BBS'lerin 
sayısı hızla artmakta ve şu anda bir çok BBS devlet, eğitim ve araştırma 
kurumları tarafından işletilmektedir. Elektronik Posta (Electronic Mail), 
Internet, Usenet.
 
 Byte : Sekiz data biti+bir parti bitten meydana gelen bir alfabetik veya 
özel karakterdir. Genelde ASCII kodludur.
 
 Bytes: Genelde 8'bit'ten oluşan dikey ve yatay olarak ekranda gösterilen 
pixel'lerin sayısının temsil eden bir bit grubu. Data'resolution'u ile bu iki 
faktör görüntünün kalitesini tesbit ederler. Daha çok sayıda pixel'i 
görüntülemek için, daha fazla hafıza ve fazladan 'peripheral'lar gerekir.
 
 CA/CG : Computer Animation Computer Graphics için İngilizce'sinden 
kısaltma.
 
 CAD: Grafik işlerinin mimari ve mühendislik sistemleri için çizim ve 
planların bilgisayarda üretilmesi.
 
 CADD: Bilgisayar destekli Taslak ve Dizayn üretimi.
 
 CAM: Bilgisayar Destekli Üretim.
 
 Camcorder: Camera+recorder.
 
 CWIS: Kampüs Çapında Bilgi SistemiKampüs çapında bilgi sistemleri bilgi 
ve hizmetleri iletişim ağları ve etkileşimli bilgisayar uygulamalarıyla 
kampüstekilere sunar. Genel kapsamı telefon ve adres rehberi, takvimler, ilan 
tahtaları, veritabanları gibi hizmetlerdir.
 
 CAND: Bilgisayar Destekli Taslak ve Dizayn üretimi.
 
 CANLANDIRMA: Yakın zamana kadar sadece sinema endüstrisinin bir etkinliği 
olan animasyonun dilimizdeki karşılığı canlandırma'dır. Teknik olarak 
baktığımızda animasyon, hareketli görüntü demektir. Bugün pazardaki pek çok 
ürün, masaüstü bir kişisel bilgisayarlarda animasyon yapmaya olanak 
sağlamaktadır.Elle çizilmeyen, özel donanım yardımıyla bilgisayar ortamına 
aktarılmış sabit resimlerdir.
 
 Canon BJ200: Saniyede 86 karakter basım hızı ve kaliteli çıktı alma 
imkanı ile beğeni kazanan Canon BJ200, fiyatı ile de ilgi çekti. Tonlama 
yeteneği ve uzun süreli kulanıma olan yatkınlığıyla da dikkat çekici bir ürün 
olma özelliğini taşıyan yazıcı çeşidi.
 
 CD-I (Interaktive-CD): Duran görnütler, audio, grafik ve bilgisayar 
bilgileri verebilen interaktif bir ürün için kullanılan deyim
 
 CD-ROM XA: CD-I gibi, bu depo edici disk bilgisayar metin ve 
grafiklerini, ve durağan görüntülü video bilgileri ve yüksek kaliteli audio ile 
kombine eder.
 
 CD-ROM: Herhangi bir dijital bilgiyi bir kompakt diskte toplamak için 
geliştirilmiş biçimsel bir standart.
 
 CD-ROM: Yazılımların depolanmasında, arşivlenmesinde ve multimedya 
uygulamalarında kullanılan dünya standartıdır.
 
 CD-ROM: CD-ROM, kişisel bilgisayar ortamlarında harici bir CD-ROM okuyucu 
yoluyla kullanılan CD'lerdir. Bilginin CD-ROM üzerine kaydediliş şekli hangi 
işletim sisteminde kullanılacağını belirler. CD-ROM okuyucular ise böyle bir 
ayrıma tabi değildir. Macintosh ve IBM uyumlu bilgisayarlar aynı CD-ROM 
okuyucusunu kullanabilirler. CD-ROM okuyucuların fiyat farklılıklarını 
belirleyen, bilgi erişim hızlarıdır. Bu hız, ortalama 31 milisaniye ile 120 ms 
arasında değişir. CD-ROM 'ların bilgi erişim hızı her geçen gün artmakta 
fiyatları ise düşmektedir.CD-ROM okuyucusu bilgisayara harici olarak veya disket 
sürücü gibi ana gövdeye de takılabilir.Tüm CD-Audio'ları bu okuyucular 
okuyabilir.CD-DOM'un bilgi kayıt formatı Sarı Kitap adı verilen teknik 
spesifikasyonla standartlaştırılmıştır.
 
 CD-ROM Sürücünün Denetlenmesi: Bilgisayar bir CD sürücüsünü kontrol ederek, bir 
CD' deki depolanmış müziği okutabilir.
 
 CD-Audio: Müzik CD'lerinin yayımlandığı medyadır ve tüm CD okuyucularında 
çalışabilme özelliğine sahiptir. CD-Audio'nun bilgi kayıt formatı Kırmızı Kitap 
adı verilen teknik spesifikasyonla standartlaştırılmıştır.
 
 CDD: Işığı hassas bir elektronik levha veya kamera çeşidi.
 
 CDI (intevaktive): İçinde müzik, grafik, ve videoyu etkileşimli bir şekilde 
bulundurabilen bir CD formatıdır. Sadece CDI formatını okuyabilen cihazlar 
mevcuttur. Bilgisayar ortamında CDI oynatmak için ek bir yazılım gerekmektedir.
 
 CD-I: CD-Interactive, tüketici pazarına yönelik üretilen ve televizyonla 
birlikte kullanılan bir CD çalar aygıtı için geliştirilmiş bir formattır. 
Üzerine 19 saatlik mono ses, veya 72 dakikalık tam ekran video veya 5000 adet 
fotoğraf kaydedilebilmektedir. Bunların farklı oranlarda kombinasyonları 
mümkündür.Tüm detayları Yeşil kitapla standartlaşmıştır. CD-I okuyucunun diğer 
okuyuculardan temel farklılığı kullanımı için yalnızca bir TV'nin yeterli 
olmasıdır. Okuyucu, uzaktan kumanda bir fare, veya kablolu bir fare ile 
kullanılmaktadır. Ayrıca, tüm CD-Audio disklerini de okuyabilmektedir.
 
 CD-XA: Bu format Sony'nin getirdiği bir standart olup fazla yaygınlık 
kazanmamıştır. Temelde CD-ROM formatının daha iyi görsel bilgi aktarabilmesi 
için geliştirilmiş bir ara çözümdür. Yine bilgisayarlara takılan özel bir 
okuyucu tarafından okunabilmektedir. Bilgi kayıt formatı Sarı kitapta 
standartlaştırılmıştır.
 
 CD-Bridge: En yaygın kullanımında olan CD-ROM formatı ile yeni gelmesine rağmen 
hızla yaygınlaşan CD-I formatlarının bir anlamıyla bileşiminden çıkan bir 
formattır. Bu formatta kayıt yapılan disk hem CD-I okuyucuda hem de CD-ROM 
okuyucuda kullanılabilmektedir.Daha fazla, yazılım üreticilerinin yeni gelişen 
pazarlara CD-ROM ürünlerini aktarmaları için geliştirilmiştir.Özel bir okuyucusu 
yoktur.
 
 CD TERMİNOLOJİSİ: CD'ler multimedya programlarının en yaygın kayıt ve kullanım 
ortamı haline gelmektedir. Bu gelişmenin nedeni, CD'lerin geniş hafıza 
kapasitesinden kaynaklanmaktadır. Bir CD, 650 MB hafıza kapasitesiyle 450 adet 
1.4 MB hafızalı bilgisayar disketine eşdeğerdir. Bu özellikleriyle CD'ler doğal 
olarak bol miktarda hafıza gerektiren görsel işitsel veriler için en uygun 
ortamı sağlamaktadır.
 
 Cel: Bir animasyon içindeki tek bir çizim veya çerçeve.
 
 Cel Animation: Bir görüntünün ufak kısımlarının animasyonu.
 
 PC Tools: PC Tools, temel disk yönetimi, dosya işlemleri gibi alanlarda, işletim 
sistemi tasarımcılarının unuttuğu işlevleri kullanıcılara erişilebilir kılan 
kullanışlı bir yazılım.
 
 CGA (Color Graphics Adapter) : 320x200 çözünürlükte 4 renk gösterebilir.
 
 CGA: IBM PC'leri ve eş değerde cihazlar için konulan ilk video interface 
standardı
 
 CGI: Bir Web hizmet birimi üzerinde arka planda çalışan uygulamalar yazan 
programcılar için bir arabirim.
 
 CGI: Web tarayıcılarının Web Hizmetçileri ile iletişim kurmasını sağlayan 
arabirimdir. Web taraycıları CGI aracılığıyla, HTML içindeki formları ve döküman 
kaynaklı sorgulayıcıları Web hizmetçilerinin anlayabileceği hale sokarlar.
 
 Channel (Kanal): Bir ağdaki iki yer arasında, belirli iletim hızına sahip bir 
iletişim hattı.
 
 Character (karakter) : Bilgisayar tarafınrdan yazılıp okunabilen ve depolanan 
herhangi bir tek alfabetik, nümerik, noktalama veya değer işaretlerinden biri.
 
 Chat: Gerçek zamanlı görüşmeyi tanımlamak için kullanılan bir terimdir. IRC, WebChat, gibi bir arabirim.
 
 Check: CD player'de yapılan programın kontrol edilmesi.
 
 Checksum: Sağlama toplamıBir veri paketinin içeriğinden yararlanarak hesaplanan 
değer. Bu değer paketle beraber aktarılır, alıcı sistem aldığı verilerden 
yararlanarak bu değeri yeniden hesaplar ve paketle gelen değerler karşılaştırır. 
İki değer aynıysa alıcı veriyi hatasız olarak aldığından emin olur.
 
 Chip : İnce kesilmiş silisyum dilimi.
 
 Chroma: Video sinyalinde ölçülen, hue'lerin miktarları ve izafi parlaklıkları. 
Bu sinyal olmaksızın alınan video görüntüsü siyah-beyaz olurdu.
 
 Chromakey: Video görüntülerini ikinci bir video kaynağındaki seçilmiş bir renk 
üzerine bir özel efekt yaratıcı sistemi veya bilgisayar kullanarak geçirmek.
 
 CLICKABLE MAP: HTML'nin bu özelliğini kullanarak bir resmin değişik yerlerine 
tıklandığında kullanıcıyı bambaşka adreslere taşımasını sağlayabilirsiniz.
 
 CLIENT: Internet üzerindeki bir sunucuya bağlanmış olan "istemci" makinaya "aclient" 
ismi verilir.
 
 Client: KullanıcıBir başka bilgisayar sistemini ya da programın hizmetini talep 
eden bilgisayar sistemi ya da programa verilen ad. Dosya dağıtıcısından (file 
server) herhangi bir dosyanın içeriğini isteyen diğer bilgisayar o dağıtıcının 
kullanıcısıdır. kullanıcı-dağıtıcı modeli (client-server model), hizmet birimi 
(server).
 
 Derleyen: Ahmet Akkoç (efe44)
 Düzenleyen: Erenet.NET
 
 
 
 Bu makale Bilgisayar Dersleri kategorisinde kayıtlıdır. Etiketler: Bilgisayar
Terimleri
4
 Copyright © Erenet.NET Tüm hakları saklıdır. Yayınlanma 2006-11-07 (4218 okunma)  Geri Dön  Tavsiye Edin  Yazdır |